ΑΓΙΟΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
Ο Άγιος Βαλεντίνος (Ουαλεντίνος ο Ιερομάρτυρας), έζησε στη Ρώμη τον 3ο αιώνα και ήταν ιερέας, που βοηθούσε τους μάρτυρες κατά τη διάρκεια των διωγμών από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο Β’ τον Γότθο. Ο Άγιος ήταν γνωστός για τη μεγάλη αρετή και την κατηχητική του δράση. Έτσι, όταν συνελήφθη, στο Αυτοκρατορικό δικαστήριο, ο Αυτοκράτορας τον ρώτησε για ποιο λόγο ήθελε να είναι φίλος των εχθρών τους και απορρίπτει τη φιλία του. Τότε, ο Άγιος απάντησε: «Άρχοντά μου, αν ήξερες το δώρο του Θεού, θα ήσουν ευτυχής και μαζί σου η Αυτοκρατορία σου θα απέρριπτε τη λατρεία των ειδώλων και θα λατρεύατε τον αληθινό Θεό και τον Υιό του, Ιησού Χριστό».
Πρόκειται λοιπόν για έναν άγιο ιερέα της Ρώμης, ο οποίος θανατώθηκε από τους Ρωμαίους τον 3ο αιώνα μ.Χ. Είναι ένας ορθόδοξος άγιος, αφού η αρχαία Εκκλησία της Δυτικής Ευρώπης (των πρώτων χιλίων χρόνων μετά Χριστόν) είναι κι αυτή ορθόδοξη. Τα αρχαία μαρτυρολόγια της Εκκλησίας της Ρώμης σημειώνουν τη 14η Φεβρουαρίου, ως ημέρα μνήμης του «μάρτυρος Βαλεντίνου, πρεσβύτερου Ρώμης». Στον αντίποδα, αρκετοί υποστηρίζουν πως ο Άγιος Βαλεντίνος δεν αναφέρεται στο εορτολόγιο της ορθόδοξης Εκκλησίας. Πιο συγκεκριμένα, το εορτολόγιο στις 14 Φεβρουαρίου σημειώνει τους οσίους Αυξέντιο και Μάρωνα και τους νεομάρτυρες Νικόλαο και Δαμιανό.
Αυτό συμβαίνει διότι όταν συντάσσονταν οι αγιολογικοί κατάλογοι, τα μαρτυρολόγια είχαν τοπικό χαρακτήρα και η φήμη ενός αγίου δεν εκτεινόταν σε όλη την Εκκλησία. Για παράδειγμα, ο άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης (1922) είναι γνωστός στην Ελλάδα αλλά όχι στη Ρωσία. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν είναι άγιος. Ο Άγιος Βαλεντίνος είναι άγιος της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, γιατί μαρτύρησε το 269 μ.Χ. , δηλαδή πριν το σχίσμα των Ρωμαιοκαθολικών, το οποίο έγινε το 1054. Οπότε όσοι τιμούν τον Άγιο Βαλεντίνο επιτελούν θεάρεστο έργο, καθώς τιμάμε τουε θεούς όταν λειτουργούν σαν υπόδειγμά μας. «Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ… καί ὁ Θεός ἡμῶν ἐν ἁγίοις ἐπαναπαύεται».
Η Καθολική Εκκλησία αναγνωρίζει τρεις διαφορετικούς αγίους με το όνομα «Βαλεντίνος». Σύμφωνα με έναν θρύλο, τον 3ο αιώνα ο αυτοκράτορας Κλαύδιος ΙΙ υποστήριξε ότι οι ανύπαντροι άντρες ήταν καλύτεροι στρατιώτες από τους παντρεμένους και γι’ αυτό απαγόρευσε στους νέους άντρες να παντρεύονται. Έτσι , ο Βαλεντίνος συνέχιζε να παντρεύει τα νεαρά ζευγάρια αντίθετα στον αυτοκράτορα, καθώς θεωρούσε άδικο αυτό το διάταγμα. Όταν ο Κλαύδιος το αντιλήφθηκε διέταξε τη θανάτωσή του. Ένας άλλος θρύλος θέλει τον Βαλεντίνο να θανατώνεται επειδή βοηθούσε Χριστιανούς φυλακισμένους να δραπετεύσουν. Όταν μάλιστα ήταν και ο ίδιος φυλακισμένος ήταν ο πρώτος που έστειλε ερωτικό γράμμα σε ένα νεαρό κορίτσι που είχε ερωτευτεί και ίσως ήταν η κόρη του δεσμοφύλακα. Η αληθινή ιστορία όμως του Βαλεντίνου δεν έχει επαληθευτεί ακόμα.
Ο εορτασμός του αγίου άρχισε να μπαίνει στη ζωή των Ελλήνων περίπου στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Εκπρόσωποι της Εκκλησίας πρότειναν, οι Έλληνες ερωτευμένοι να τιμούν και να γιορτάζουν αγίους που υπάρχουν στο ορθόδοξο εορτολόγιο. Το 1994 ο εκπρόσωπος Τύπου της Ιεράς Συνόδου, Γιάννης Χατζηφώτης, πρότεινε να καθιερωθεί ως ημέρα των ερωτευμένων η γιορτή του Αγίου Υακίνθου που τιμάται στις 3 Ιουλίου. Το 2000 ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, προσπαθώντας να φέρει τη νεολαία κοντα στην Εκκλησία, πρότεινε να εορτάζεται η γιορτή των ερωτευμένων στις 13 Φεβρουαρίου, ημέρα που η ορθοδοξία τιμά τη μνήμη των Αποστόλων Ακύλα και Πρίσκιλλας, ενός ενάρετου ζευγαριού ιουδαίων σκηνοποιών, που ζόυσε στην Κόρινθο και ασπάστηκε τον Χριστιανισμό.